نخ اسپان چیست؟
الیاف مصنوعی بخصوص الیاف پلی استر حجم عمده ای از الیاف مورد مصرف آمریکا و اروپا را به خود اختصاص دادهاند. مصرف الیاف پلی استر بدلیل مقاوم بودن در مقابل چروک خوردگی و سرعت خشک شدن و خواص زیبایی و یکنواختی نخ تولید شده از آن بطور روز افزون افزایش داشته است.
در میان نخهای ریسیده شده از الیاف طبیعی و مخلوط، استفاده از نخ صد در صد پلیاستر ریسیده شده (spun) به دلایل کیفی، استفاده آسان و مقاوم بودن و اقتصادی بودن در حال رواج است.
نخهای صد در صد پلی استر ریسیده شده ( spun ) با نمرات 30 و 40 انگلیسی عمدتا برای پارچههای تریکو (گردبافی) و در نهایت البسته استفاده میگردد. یکی از مزایای استفاده از نخ اسپان در تریکو ثبات رنگ آن در مقابل نور و شستشو میباشد ولی معایب نخ اسپان در پارچههای تریکو شامل جذب رطوبت کم بدلیل ماهیت روطبت در پلیاستر، هزینه بالای رنگرزی نخ اسپان و پیل شدن پارچه تریکو بعد از مصرف البسته میباشد.
در این تحقیق سعی شده با استفاده از الیاف پلی استر آنتی پیل نخ صد در صد پلی استر تولید گردد. بکارگیری الیاف پلی استر آنتی پیل تا حدی معایب الیاف پلیاستر معمولی را در پارچههای تریکو کمتر خواهد نمود. بدلیل نیاز بازار به نخها و البسته فانتزی تحقیق حاضر در دو مرحله انجام پذیرفت.
الف: تولید نخ اسپان ویگوره از تاپش پلی استر آنتی پیل:
عملیات ویگوره جهت ایجاد افکت در نخ ریسیده شده انجام میگیرد و عمدتا برای تاپس الیاف پشم بکار میرود، این عملیات به طور مختصر همان فرآیند چاپ بر روی تاپس در حال عبور از بین دو غلطک میباشد که میتوان در طول مشخصی با چاپ چند رنگ، همزمان مخلوطی از تاپس با رنگهای مختلف بدست آورد.
در این تحقیق بجای تاپس الیاف پشم از تاپس پلی استر برای عملیات ویگوره استفاده شده است که بعد از عملیات ویگوره، تثبیت و جمع آوری گردیده است. مراحل ریسندگی و بافندگی (تریکو) این الیاف به دلیل چسبندگی زیاد بین آنها و وجود موئینگی نخ براحتی انجام نگرفت.
با وجود اینکه تکنیک ویگوره کردن تاپس پلی استر و سپس تولید نخ اسپان، تنوع زیادی در نخ ایجاد مینماید و لی به دلیل عدم وجود ماشین آلات مناسب بررسی بیشتر این تحقیق به آینده موکول گردید.
ب: تولید نخ اسپان خام از تاپس پلیاستر آنتی پیل:
نخ اسپان خام همان نخ صد در صد پلی استر بدون رنگ میباشد. خاصیت رنگ پذیری بالاتر تاپس پلی استر آنتی پیل نسبت به الیاف پلیاستر، شرایط بهتر و آسانتری را برای رنگ پذیری نخ تولید شده فراهم میآورد. به همین مناسبت از تاپس پلیاستر آنتی پیل شرکت پلی آکریل، نخ اسپان و سپس پارچه تریکو تولید گردید.
به منظور مقایسه نخ اسپان تولید شده با تاپس پلی استر آنتی پیل و الیاف پلی استر پارامترهای مهم در خصوص دو نخ تولید شده با یکدیگر مقایسه گردید. همچنین خصوصیات پارچه تولید شده و ثبات رنگی آنها مورد بررسی قرار گرفت.
با توجه به گرانتر بودن نخ اسپان حاصله از تاپس پلی استر آنتی پیل نسبت به الیاف پلی استر بررسی بازار و پذیرش آن با توجه به ویژگیهای نخ مذکور همچنان ادامه دارد.