علم الیاف

کاربرد آلوئه ورا در صنعت نساجی

بسیاری از گونه های آلوئه در سراسر جهان یافت می شوند. آلوئه ورا برای قرن ها به عنوان داروی بشر مورد استفاده قرار می گرفته است. دانشمندان یونانی گیاه آلوئه ورا را مرهم دارویی می دانستند. سرخپوستان آمریکایی آلوئه ورا را «عجایب بهشت» نامیدند. آلوئه ورا به عنوان یک “گیاه شفابخش” شناخته می شود که اثرات مفیدی در بهبود زخم، محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش و اهداف آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی دارد. آلوئه ورا نیز از سال‌ها قبل به عنوان یک گیاه دارویی سنتی مطرح بوده است.

در دهه های اخیر، استفاده از ژل آلوئه ورا در کاربردهای درمانی متعددی محبوبیت پیدا کرده است. این ژل به عنوان یک ضد باکتری، ملین، عامل محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش، آنتی اکسیدان و اهداف ضد التهاب و تحریک سیستم ایمنی ثابت شده است. برگ آلوئه به دلیل داشتن پلی ساکارید دارای طیف وسیعی از خواص دارویی است. 10 درصد وزن خشک ژل آلوئه ورا را این پلی ساکاریدها تشکیل می دهند.

ژل آلوئه ورا حاوی مواد با ارزشی است که در محصولات آرایشی مانند مرطوب کننده های پوست، مواد خوشبو کننده، لوسیون های کودک و دستمال مرطوب استفاده می شود. عصاره آلوئه ورا در بستنی، آب نبات، ماست، دانه های چای فوری، نوشیدنی های الکلی و بسیاری از محصولات دیگر استفاده می شود. همچنین به عنوان مکمل غذایی استفاده می شود. ژل داخلی برگ آلوئه ورا پر از یک ماده صمغی است و حاوی آنزیم و نمک است. در نتیجه، در فرایندهای مرطوب نساجی استفاده می شود.

کاربرد آلوئه ورا

مواد نساجی ضد میکروب نه تنها در بخش‌های مراقبت‌های بهداشتی و پزشکی، بلکه در مدیریت هتل‌ها، در خانه‌ها و سایر محیط‌هایی که رعایت بهداشت مورد نیاز است و نقش حیاتی را ایفا می‌کنند. میکروب های بیماری زا و غیر بیماری زا همیشه در محیط ما وجود دارند. میکروب ها شامل طیف وسیعی از میکروارگانیسم ها مانند باکتری ها، قارچ ها، جلبک ها و ویروس ها هستند که باعث بیماری می شوند. ژل آلوئه ورا حاوی اجزای فعالی است که به عنوان یک عامل باکتری کش موثر بر روی پارچه عمل می کند و مانع رشد باکتری های گرم مثبت استافیلوکوکوس اورئوس می شود.

کاربرد آلوئه ورا برای همه اثبات شده است . آلوئه ورا یک گیاه دارویی باستانی است. کشت آلوئه ورا بیشتر در کشورهای آسیایی مانند چین، ژاپن و هند و همچنین در منطقه کارائیب به دلیل عملکرد دارویی آن انجام شده است. در سال 1930، ژل آلوئه ورا برای اولین بار در ایالات متحده برای سوزاندن و التیام استفاده شد. پس از آن، ژل برگ آلوئه ورا و لاتکس امروزه به دلیل کاربردهای دارویی محبوبیت پیدا کرده اند. ژل آلوئه ورا در درمان سوختگی، ساییدگی پوست و دامپزشکی استفاده می شود. ترمیم زخم روشی برای ترمیم و جوانسازی درم و اپیدرم است که به دنبال آسیب به پوست و سایر بافت های بدن می باشد. تولید پوست شامل تکثیر سلولی تشکیل شبکه کلاژن و التهاب است. نمونه های پارچه آلوئه ورا، کورکومین و کیتوزان پوشش داده شده برای اثر بخشی التیام زخم مورد استفاده قرار گرفته اند.

آلوئه ورا حاوی مانوز است که مسئول افزایش فعالیت ماکروفاژها و تسریع خواص التیام زخم است. ماکروفاژها تکثیر سریع فیبروبلاست تولید می کنند که رشد بافت را افزایش می دهد. مانوز-6-فسفات آلوئه ورا به طور مستقیم یا غیرمستقیم در فعال کردن تولید کلاژن که مسئول بهبود زخم است، نقش دارد.

منسوجات می توانند دارای خواص مراقبت از پوست باشند. آنها cosmetotextile نامیده می شوند. پارچه‌های آرایشی منسوجاتی هستند که حاوی حامل‌هایی با مواد فعال هستند، این حامل‌ها معمولاً به دلیل ماهیت پلیمری، در تماس با بدن انسان، ترکیبات فعال خود را آزاد می‌کنند. برای به دست آوردن منسوجات آرایشی، یک استراتژی استفاده از تکنیک میکروکپسولاسیون است. منسوجات آرایشی، صنعتی که همراه با علاقه مصرف کنندگان به سلامتی و تندرستی، رشد کرده است، در حال حاضر شامل طیف گسترده ای از مواد تشکیل دهنده میکرو کپسوله شده مانند آلوئه ورا، ویتامین E، رتینول و کافئین است که گفته می شود فواید مرطوب کنندگی، سفت کنندگی یا لاغری دارند.

اخیراً لباس‌های درمانی توجه قابل توجهی را به خود جلب کرده‌اند، زیرا بدون عوارض جانبی و همچنین غیرسمی و سازگار با محیط زیست هستند. از طرفی تمام داروها و پمادهای خوراکی دارای عوارض هستند. در حال حاضر از عصاره های مختلف گیاهان طبیعی برای تولید لباس های درمانی استفاده می شود. پوشیدن لباس های شفابخش، درمان موثری برای بیماری های پوستی مختلف مانند گال، بیماری های التهابی پوست، بیماری های فصلی پوست، کهیر و اگزما است.

روی لباس های درمانی اصلاح شده باآلوئه ورا به عنوان درمانی برای درماتیت آتوپیک کار شده است و تی شرت و پیژامه برای درمان بیماری پوستی اریتم با استفاده از ژل آلوئه ورا ایجاد شده است. روی میکروکپسولاسیون لباس‌های تکمیل شده درمانی آلوئه ورا کارهایی صورت گرفته است که میکروکپسول ها با استفاده از عصاره گیاهی آلوئه ورا به عنوان ماده اصلی و صمغ اقاقیا به عنوان ماده دیواره کپسول تولید شدند. عصاره آلوئه ورا میکروکپسوله شده سطح بسیار خوبی از مقاومت در برابر میکروب ها را نشان می دهند. میکروکپسول آلوئه ورا با استفاده از تکنیک pad-dry-cure روی پارچه ها اعمال می شوند.

مقدار زیادی از مواد شیمیایی معدنی در رنگرزی، چاپ و تکمیل منسوجات برای پاسخگویی به تقاضای مشتری استفاده می شود. با این حال، استفاده از این مواد شیمیایی مقدار زیادی پساب تولید می کند. برای محافظت از محیط زیست در برابر این آلودگی آب، محققان سعی کرده اند از محصولات سازگار با محیط زیست مانند آلوئه ورا به جای مواد شیمیایی معدنی برای این اهداف استفاده کنند. آلوئه ورا برای چنین عملیات هایی مناسب است زیرا حاوی تعداد زیادی آنزیم، نمک و مواد صمغی است که برای فرایندهای مرطوب نساجی ضروری هستند.

ژل آلوئه ورا حاوی بسیاری از آنزیم های مهم و اجزای آلی مانند پراکسیداز، کربوکسی پپتیداز، آمیلاز و آلکالین فسفاتاز است که به همین دلیل می توان از آن در فرایند آهارگیری بهره برد و در عمل ژل آلوئه ورا نتایج برجسته و خوبی را برای آهارگیری با دما و pH کنترل شده نشان داد.

آلوئه ورا از نمک، اسید، آنزیم ها و بسیاری از اجزای تشکیل شده است که برای فرآیند رنگرزی ضروری هستند. در طی فرآیند رنگرزی، از ژل آلوئه ورا به جای نمک در فرآیند رنگرزی با رنگینه راکتیو استفاده می شود. همچنین با افزایش غلظت آلوئه ورا مصرفی، شید رنگ حاصل دارای خلوص بیشتری خواهد بود.

یکی از کاربرد آلوئه ورا استفاده از از برگ آلوئه ورا به عنوان رنگ طبیعی و عامل دندانه دار کردن رنگینه نیز استفاده می شود. برگ را می توان به راحتی روی الیاف پروتئینی-کاتیونی مانند ابریشم و پشم به دلیل گروه آمینه عملکردی آنها در یک محیط اسیدی اعمال کرد. با این حال، برگ های آلوئه ورا برای رنگرزی الیاف پنبه مناسب نیستند، زیرا پنبه حاوی گروه آنیونی است.

ژل آلوئه ورا در فرآیند چاپ به عنوان غلظت دهنده در فرآیند چاپ راکتیو و رنگدانه استفاده می شود. ژل آلوئه ورا محلول در آب یکی از منابع ارزان تر غلظت دهنده طبیعی است که حاوی پلی ساکارید و پلی مانوز است. به دلیل ماهیت غلیظ کننده پلی ساکارید، اخیراً از ژل آلوئه ورا به عنوان غلظت دهنده استفاده می شود.

کاربردهای همه جانبه ژل آلوئه ورا برای اهداف متعدد در طول سال ها ثابت شده است. با پیشرفت‌های علمی و فناوری جدید و نوآورانه، تعداد ویژگی‌های مفید روز به روز در حال افزایش است. در تمدن مدرن، ژل آلوئه با محصولات طبیعی، زیست تخریب پذیر و سازگار با محیط زیست که برای سلامتی ما ایمن هستند، ضروری است. در آینده، کاربرد آلوئه ورا در صنعت نساجی در بخش های متفاوت پیشرفت چشمگیری خواهد داشت.

تورج قربانی - آریا نخ

تورج قربانی ، کارشناس ارشد شیمی نساجی از دانشگاه امیرکبیر، موسس کارخانه جوراب کجال و مجموعه نخ جوراب بافی آریا نخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا