هدف از آهارگیری پارچه (Desizing) جداکردن مواد آهاری است که به نخ در قسمت مقدمات بافندگی توسط ماشین آهار به نخ داده شده است تا مقاومت نخ را در بافندگی بالا ببرد و باعث کاهش نخ پارگی و افزایش راندمان بافندگی شود که این مواد در رنگرزی برای بهبود جذب رنگ و همینطور در تکمیل برای جذب مواد کمکی و افزایش کیفیت نهایی پارچه باید از پارچه جدا شود.
نکته: وجود مواد اهاری بر روی پارچه پس از اتمام عمل بافندگی باعث بروز مشکلات زیر می گردد :
الف – پارچه حالت لختی ندارد و زیر دست زبر دارد .
ب – باعث کاهش شدید جذب اب و مواد رنگزا و مواد تکمیلی می شود .
پ – موجب کثیف شدن ماشین در موقع خارج شدن مواد اهاری از کالا می شود .
ت – موجب نایکنواخت شدن عملیات تکمیلی در پارچه می شود.
نکته: برای جلوگیری از ایجاد اشکالات بر روی پارچه پس از عملیات بافندگی ٬ عملیات اهارگیری ( اهار زدایی ) در قسمت تکمیل انجام می گیرد .
نکته: برای اهار گیری از پارچه از روش های زیر استفاده می کنند :
الف – اهارگیری به کمک اسیدها .
ب – اهارگیری با روش تخمیر.
پ-اهارگیری با اکسیدکننده ها
ت – اهارگیری با انزیم ها .
نکته: مراحل اهارگیری به کمک اسید عبارت اند از :
الف – عبور دادن پارچه از محلول ۰/۵ تا ۱ درصد اسید سولفوریک .
ب – متلاشی کردن اهار نشاسته با انبار کردن پارچه به مدت ۴ ساعت در حرارت ۴۰ درجه ی سانتی گراد .
پ – شستشو دادن کالا قبل از خشک شدن .
نکته: در عمل اهار گیری با اسید قبل از شستشو نباید کالا را خشک کرد ٬ چون غلظت اسید به علت تبخیر اب ٬ افزایش می یابد و کالا را متلاشی می کند .
نکته: مراحل اهارگیری به روش تخمیر عبارت اند از :
الف – انبار کردن پارچه به صورت لایه لایه .
ب- رها کردن پارچه به مدت ۲۴ ساعت در حرارت مناسب ۲۵ تا ۴۰ درجه سانتی گراد به منظور خیس خوردن کامل اهار .
پ- فعال شدن باکتری هایی که به طور طبیعی در اب و هوا و نشاسته وجود دارد و باعث تجزیه نشاسته خواهند شد .
ت – شستشو دادن پارچه با اب .
نکته: در اهارگیری به روش تخمیر ٬ فعل و انفعالات قابل کنترل نیست و ممکن است پارچه کپک بزند و یا مواد جانبی دیگری تولید شود که به پارچه پنبه ای اسیب وارد نماید .
نکته: مراحل اهارگیری با اب اکسیژنه عبارت اند از :
الف – خیساندن کالا در محلول اب اکسیژنه و سود سوز اور در حرارت ۲۰ تا ۴۰ درجه سانتی گراد .
ب – بخار دادن به مدت ۱ تا ۱/۵ دقیقه که اگر زمان بخار دادن به ۲/۵ تا ۳ دقیقه افزایش داده شود کمی سفید گری هم انجام می گیرد
پ – شستشوی کالا با اب گرم .
ت – شستشوی کالا با اب سرد .
نکته: مراحل اهارگیری با دی سولفات امونیم و اسید منو پر سولفات عبارت اند از :
الف – عبور دادن و پد کردن پارچه در مواد فوق الذکر به همراه مواد قلیایی در درجه حرارت ۶۰ تا ۹۰ درجه سانتی گراد .
نکته:مراحل اهارگیری با برمیت سدیم عبارت اند از :
الف – مقدار ۲ گرم در لیتر برمیت سدیم در PH حدود ۱۰ در ۲۰ گرم در لیتر سود سوزاور در دمای ۳۰ تا ۵۰ درجه سانتی گراد .
اهار گیری به روش انزیم
اهار گیری به روش انزیم ٬ یکی از بهترین روش های اهار زدایی است .
انزیم هایی که امیلوز و امیلوپکتین یعنی اهار نشاسته را تجزیه می کنند به نام امیلاز نامیده می شوند و اگر سلولز را تجزیه کنند سلولاز نامیده می شوند .
انزیم هایی که پروتیین را تجزیه کنند پروتیاز و انزیم هایی که ژلاتین ها را تجزیه کنند ژلاتاز گویند.
اکثر انزیم ها در محیط خنثی و حرارت ۴۰ تا ۶۰ درجه ی سانتی گراد بهترین فعل و انفعالات را انجام می دهند و با افزایش حرارت اثر انزیم ها کاهش می یابد و یا به طور کلی از بین می روند و این مواد اهار را تجزیه می کند و در اب حل می شوند و از پارچه جدا می گردند .
هدف از اهار زنی به پارچه ٬ به دست اوردن پارچه با ظاهر یکنواخت تر ٬ ضخیم تر ٬ سنگین تر ٬ صاف تر ٬ توپرتر ٬ خشن تر و براق تر و همچنین از بین بردن لختی و شل بودن پارچه می باشد .
