دستگاه رنگرزی وینچ

دستگاه رنگرزی وینچ یا دستگاه رنگرزی بک

دستگاه رنگرزی وینچ یا بک (Beck) دستگاه رنگرزی قدیمی است که برای عملیات رنگرزی روی پارچه به صورت طنابی استفاده می شود. علاوه بر این، همچنین قدیمی ترین شکل دستگاه رنگرزی تکه پارچه است. این دستگاه مناسب پارچه هایی است که می توانند در طول فرایند طنابی ، چروک را تحمل کنند. در دستگاه رنگرزی وینچ، پارچه به صورت یک حلقه بی انتها مورد رنگرزی قرار می گیرد و در این فرایند به پارچه کشش و تنش کمی وارد می شود. در طول این فرایند ، بیشتر پارچه در قسمت شاسی گود دستگاه منتظر می‌ماند وهمین امر باعث می شود نسبت متریال به رنگ (1:20 یا 25) در مقایسه با رنگرزی ژیگر افزایش یابد.

ساخت دستگاه رنگرزی وینچ نسبتاً ساده است و بنابراین خرید و کارکرد آن مقرون به صرفه است. این دستگاه برای انواع پارچه ها به ویژه برای پارچه های سبکی که به طور معمول می توانند در برابر چروک شدن در حالت طنابی مقاومت کند مانند پارچه های پشمی و ابریشمی، پارچه های نخی و مصنوعی شل بافت ، پارچه های حلقوی و تریکو ، مناسب است .

بر طبق نظریه برخی محققان که اعمال مکانیکی روی پارچه را مورد بررسی قرار داده اند ؛ فعالیت مکانیکی همراه با کشش اندک در نخ پارچه های پشمی و در طول حلقه پارچه های تریکو ایجاد موج نموده و بدین ترتیب پارچه های کلفت تر با زیر دست پر تر و پوشش دهندگی بیشتر که چروک آنها نیز بهتر باز میشود به وجود می آورد.

وینچ رنگرزی را می توان به صورت زیر طبقه بندی کرد:
• دستگاه رنگرزی وینچ معمولی
• وینچ با دمای بالا
• وینچ دمای بالا محلول در گردش

ویژگی ها و پارامترهای دستگاه رنگرزی وینچ:
دستگاه رنگرزی وینچ یک دستگاه رنگرزی نسبتا قدیمی برای پارچه های طنابی با محلول ثابت و متریال متحرک است. دستگاه در حداکثر دمای 95-98 درجه سانتیگراد کار می کند. نسبت محلول به طور کلی بسیار بالا است (1:20-1:40). در ادامه به ویژگی های مهم دستگاه رنگرزی وینچ اشاره می شود.
این دستگاه در دمای حداکثر 95 تا 98 درجه سانتیگراد کار می کند. نسبت محلول به طور کلی بسیار بالا است (1:20-1:40). در این ماشین تعدادی (1 تا 40) طناب پارچه بلند با طولهای مساوی (حدود 50 تا 100 متر) به صورت تا شده در داخل حمام رنگرزی قرار می گیرد. همانند همه اشکال رنگرزی طنابی، پارچه باید در برابر چروک شدن طولی نسبتا مقاوم باشد.

طناب پارچه از روی دو غلتک داخل حمام رنگ عبور می کند. غلتک اول آزاد است (jockey or fly roller) و دومی غلتک وینچ است. غلتک وینچ نه تنها سرعت حرکت طناب پارچه ای را کنترل می کند، بلکه فرم کلی طناب پارچه را هم در حمام رنگرزی کنترل می کند. غلتک وینچ پارچه را نمی گیرد بلکه درگیری ان از وزن پارچه مرطوب و اصطکاک بین غلتک و پارچه ناشی می شود. امروزه از غلتک های ضد زنگ با سطح موجدار و خراش دار برای افزایش نیروهای اصطکاک استفاده می شود. حداکثر سرعت حرکت پارچه بایستی حدود 40 متر در دقیقه باشد.

یک ماشین رنگرزی عموما از یک مخزن رنگ مجهز به وینچ محرک (معمولاً بالاتر از سطح محلول) تشکیل شده که وینچ می چرخد و پارچه هایی که انتهای انها به هم وصل شده را از طول می کشد واز داخل محلول رد می کند .ماشین‌های رنگرزی وینچ کم‌هزینه‌اند و کارکرد و نگهداری آنها ساده است، این ماشینها همه کاره هستند و در مراحل آماده‌سازی، شستشو و حین و بعد از عملیات رنگرزی بسیار ارزشمند هستند.

فرآیند رنگرزی در ماشین های رنگرزی وینچ در مقایسه با سایر ماشین های رنگرزی بر اساس M:L بالاتر است. این فرآیند با تنش بسیار کمی انجام می شود. کل زمان رنگرزی در مقایسه با سایر ماشین ها طولانی تر است.

مزایای دستگاه رنگرزی وینچ:
ساخت و بهره برداری از وینچ بسیار ساده است. ماشین های رنگرزی وینچ برای انواع عملیات مرطوب از آهارگیری تا نرم کنندگی مناسب هستند. دستگاه رنگرزی وینچ برای انواع پارچه ها که تحمل چروک طناب را دارند مناسب است. کشش اعمال شده بر روی وینچ نسبت به دستگاه رنگرزی ژیگر کمتر است وپارچه رنگ شده زیردست پرتری دارد.

محدودیت ها / معایب دستگاه رنگرزی وینچ:
عملیات رنگرزی ناپیوسته / رنگرزی بچ (Batch dyeing) نیاز به پیرایش، دوخت، باز کردن طناب، بارگیری و تخلیه جداگانه دارد. از آنجایی که در رنگرزی وینچ چندین طول پارچه به صورت پیوسته از داخل رنگ عبور می کند نمی توان فقط بر روی یک قسمت از پارچه فرایند را انجام داد . پارچه به شکل طناب رنگرزی می شود و ممکن است منجر به چین و چروک شود، به ویژه در مواد مصنوعی سنگین، بافته شده، نازک و سبک. بیشتر ماشین های وینچ در هر شرایط جوی کار می کنند.

نکته ۴۷۳۱ – یکی از معایب ماشین وینچ این است که کالا را به اندازه کافی در محلول رنگرزی حرکت نمی دهد ، به عبارت دیگر مقدار زیادی از پارچه در محلول رنگرزی بدون حرکت باقی می ماند .

نکته ۴۷۳۲ – در ماشین وینچ چون پارچه به صورت طنابی در ماشین قرار می گیرد ، به هنگام خروج پارچه از حمام ، یک لایه ساکن از محلول رنگرزی روی پارچه ایجاد می شود که سبب ایجاد نایکنواختی بر روی پارچه می شود .

دنکته ۴۷۳۳ – در ماشین وینچ برای کاهش خطر نایکنواختی در کالا ، غلتک بالای وینچ را به شکل بیضی می سازند تا به پارچه ، حرکت بیش تری داده و لایه ساکن را از روی پارچه بزداید .

نکته ۴۷۳۴ – یکی دیگر از معایب ماشین رنگرزی وینچ این است که مقدار حجم حمام نسبت به وزن کالا ( L:R ) بالا می باشد (حدود ۳۰:۱ ).

نکته ۴۷۳۵ – در ماشین رنگرزی وینچ زیاد بودن میزان آب مصرفی و ماده رنگزا که در پساب دور ریخته می شود زیاد می باشد .

نکته ۴۷۶۶ – امروزه در ماشین های رنگرزی وینچ می توان چندین طاقه پارچه را به طور همزمان رنگرزی کرد.