نخ مودال چیست؟
نخ مودال چیست ؟ و نسل جدید جورابها
ما در زمینه دستگاه جوراببافی کامپیوتری فعالیت داریم و این نخ یکی از بهترین نخها برای تولید جوراب است. مودال (Modal) (و شاید نخ مُدال ) یک نام تجاری برای نوع خاصی از الیاف نیمه مصنوعی است. چرا میگوییم نیمه مصنوعی؟ چون این نخ از مواد طبیعی سلولز که در تمام گیاهان وجود دارد به روش شیمیایی و و مصنوعی ساخته شده است. اگر میخواهید تصوری داشته باشید با این دید به آن نگاه کنید که نخ مودال نوع پیشرفته، ارتقاع یافته و یا اصلاح شده نخ ویسکوز است بهعبارتی سیستم تولید نخ ویسکوز ریون را اصلاح و دستکاری کردهاند و چند مرحلهای به آن اضافه شده تا مُدال تولید شود.
پروسه تولید این نخ به این صورت است که سلولز موجود در تنه درختان راش (beech trees) را استخراج میکنند و از آن نخ تولید مینمایند.
ویژگی های نخ مودال
این نخ چند ویژگی بسیار مهم دارد که بشرح زیر است: ۱. جذب آب آن ۵۰% بیشتر از پنبه است. ۲. نرمتر از ویسکوز و پنبه است. ۳. وقتی با آن پارچه تولید میشود زیر دست آن ابریشمی مانند است (بعبارتی خیلی نرم است). ۴. در مقابل جمع شدگی موقع شستشو و همچنین پرزینگی و گلوله گلوله شدن بسیار مقاوم است.
مشکلات زیست محیطی تولید ویسکوز و مودال
تفاوتی نمیکند شما میخواهید ویسکوز تولید کنید یا مودال. برای بدست آورد سلولز نیاز به درخت دارید در نتیجه هر چقدر تولید این نوع نخها بیشتر شود میزان از بین رفتن درختان هم افزایش مییابد و اما جدیدا گیاهانی مانند بامبو را پرورش میدهند تا سلولز را از آن بدست آورند. ولی مشکل اصلی بحث آلودگی شیمیایی است. موقعی که میخواهند سلولز را خالص سازی کنند و آن را از درختان و گیاهان جدا کنند از ماده شیمیایی کستیک سودا بسیار غلیظ استفاده میکنند. در مرحله بعد از کربن دی سولفید ( neurotoxin carbon disulfide) استفاده میکنند که به این مرحله “xanthation” هم میگویند. در این مرحله ممکن است کربن دی سولفید بخار شود و وارد هوا گردد و یا اینکه وارد پس آب شود و در محیط زیست رها گردد که این ماده برای حیوانات و گیاهان بسیار مضر است.
اما خدارو شکر در هنگام تولید مودال بر خلاف ویسکوز از مواد شیمیایی بسیار کمتری استفاده میگردد به همین دلیل استقبال خوبی از این نخ در اتحادیه اروپا و امریکا شده است.
مقاسیه مودال با ویسکوز
این نخ را عموما با ویسکوز، لیوسل و نخ پنبه مقابسه میکنند. اگر ما بخواهیم در مورد تفاوت مودال و ویسکوز بیشتر بدانیم باید گفت که: پروسه تولید ویسکوز و مودال تقریبا یکی است اما مودال محکم تر، با دوام تر (علی الخصوص موقعی که خیس میشود)، سبک تر و تنفس پذیر تر است. و پروسه تولیدی آن بسیار آلودگی کمتری دارد مخصوصا اگر مودال ما از نوع تنسل باشد که در بالا اشاره شد. لیوسل هم که گاهی بجای تنسل فروخته میشود (اما شما همیشه دنبال تنسل باشید که با کیفیت تر است) که برای تولید آن بجای کستیک سودا ( سدیم هیدروکسید) از یک حالال آلی استفاده شده است که نسبت به مودال معمولی آلودگی بسیار کمتری دارد.
پلینوزیک یا مودال لیف سلولزی بازیافته ایست که تحت قوام بالا و مدول رطوبتی بالا تهیه شده است در واقع پلینوزیک یا مودال تنها لیف بازیافته ایست که موقعی که مرطوب میگردد قدرت آن بیشتر میشود. پلینوزیک به معنی تعدادی فیبریل و مودال از کلمه مودول گرفته شده است. در مجامع بین المللی کلمه مودال برای این لیف انتخاب شده است. ویسکوز: لیف سلولزی بازیافته است و کلمه ویسکوز از ویسکوزیته مشتق شده و محلولی که در ریسندگی لیف ویسکوز بکار برده میشود ویسکوزیته آن بالا بوده و شبیه عسل میباشد. سه لیف بازیافته فوق الذکر گاهی با کلمه جنریک آن که ریون باشد نام برده میشوند. اما در استانداردهای بین المللی نام ریون بکار برده نمیشود زیرا این نام یک اسم جنریک برای کلیه الیاف بازیافته سلولزیک است.
نخ مودال یا پلینوزیک
یکی از انواع معروف ریونها الیاف پلینوزیک است که در بین انواع ریون ویسکوز پیشرفت چشمگیری داشته است. این نوع ریون خصوصیات ویژه بسیار نزدیک به الیاف پنبه دارد. الیاف پلی نوزیک یک نوع الیاف سلولزی است که دارای ساختمان میکروفیبریلی ظریف و پایداری میباشد بطوریکه در مقابل محلول ۸ درصد سود کستیک در صفر درجه سانتی گراد مقاومت میکند. ساختمان آن طوری است که قدرت آن در حالت مرطوب حداقل ۲.۲ گرم بر دنیر و تطویل آن در حالت مرطوب و تحت کشش ۰.۵ گرم بر دنیر کمتر از ۳.۵ درصد می باشد البته واژه پلی نوزیک هیچگونه ارتباطی با کلمههای مشابه نظیر پلی آمید، پلی استر و … ندارد ولیکن ساختمان این نوع لیف از تعداد زیادی لیفچه های متراکم (فیبریل) تشکیل شده است. تفاوت اساسی پلی نوزیک و ویسکوز معمولی در برخی از خواص آنها است در مقایسه با پنبه که درجه پلیمریزاسیون آن بین ۲۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ میباشد درجه پلیمریزاسیون ویسکوز معمولی ۲۵۰ تا ۲۷۰ است درحالیکه درجه پلیمریزاسیون پلی نوزیک ۵۰۰ تا ۷۰۰ می باشد، تفاوت مهم در ساختمان میکروفیبریلی این الیاف است، برای مثال پنبه یک لیف طبیعی است و به تدریج رشد میکند دارای ساختمان فیبریلی و میکروفیبریلی منظم است بطوریکه اگر با وسایل مکانیکی الیاف پنبه را خرد کنیم باز هم ذرات آن همان ساختمانی فیبریلی و میکروفیبریلی خودشان را حفظ میکنند. در حالیکه ویسکوز ریون این چنین نیست و هر فیلامنت آن جامد و منفرد است و اگر آنها را با وسایل مکانیکی خرد کنند اجزاء آن آثار بسیار ضعیفی از ساختمان میکرو فیبریلی را نشان خواهد داد. دلیل این اختلاف در نحوه تهیه ویسکوز ریون است، زیرا همانطور که قبلا اشاره شد، محلول ویسکوز را با فشار زیاد از سوراخ های نارک رشته ساز عبور میدهند و بسرعت منعقد می کنند. در نتیجه فیلامنت جامدی تهیه میشود که نمیتواند خصوصیات طبیعی پنبه را داشته باشد. بدین جهت در ساختن الیاف پلی نوزیک سعی می شود که از شدت عملیات شیمیایی کاسته شود تا حتی الامکان درجه پلیمریزاسیون بالا رود و برای حفظ ساختمان میکروفیبریلی نیز سعی میشود که عمل انعقاد به آرامی و یکنواختی انجام پذیرد، بویژه عملیات کشش روی فیلامنت قبل از تبدیل گزنتات به سلولز انجام میشود. الیافی که بدین ترتیب ساخته میشوند تشابه بیشتری به پنبه دارند. در جدول زیر بعضی از خواص پنبه، ویسکوز معمولی و پلی نوزیک مقایسه شده است.
خواص | پلی نوزیک | ویسکوز معمولی | پنبه | |
قوام خشک (گرم بر دنیر) | ۳.۹ | ۳.۴ | ۲.۵ | ۳.۲ |
قوام تر (گرم بر دنیر) | ۲.۹ | ۲.۷ | ۱.۴ | ۳.۵ |
تطویل خشک % | ۱۱ | ۱۰ | ۱۸ | ۹ |
تطویل تر % | ۱۳ | ۱۲ | ۲۵ | ۱۰ |
مدول تر (درصد تطویل به ازاء گرم بر دنیر نیرو) | ۳.۱ | ۳.۱ | ۱۱ | ۳ |
درصد افزایش قطر تر | ۱۱.۵ | ۱۲ | ۲۶ | ۱۳ |
درجه پلیمریزاسیون | ۵۰۰ | ۵۰۰ | ۲۵۰ | ۵۰۰ |
چرا جوراب با نخ مودال ؟
نهایت نرمی و لطافت:
الیاف مودال به دلیل ساختار خاص و ظرافت بی مانندشان ، نرمی و لطافتی ماندگـار را به جوراب می بخشند . میزان نرمی مودال ۴برابر الیاف پنبه ای است .
قابلیت شستشوی نامحدود:
جوراب نخ مودال گیاهی پس از بارها و بارها شستشو مثل روز اول نرم و لطیف اند. سطح صاف و ظریف الیاف مانع از باقی ماندن پسماند آهک روی جوراب ها و زبرشدن آنها می شود.
رنگ های ثابت ودرخشان:
رنگ های زیبا و درخشان جوراب نخ مودال گیاهی پس از بارها شستشو هیچ تغییری نمی کند .
جذب سریع:
جوراب نخ مودال گیاهی جاذب سریع آب می باشد که به همراه نرمی ماندگارش ،تعریق پا را به سرعت جذب کرده و مانع بو گرفتن پاها می گردد.
فناوری سازگار با محیط زیست:
جوراب نخ مودال گیاهی از دل طبیعت می آید و به طبیعت می پیوندد .یکپارچگی مراحل تولید جوراب مودال از جنگل های راش تا محصول نهایی ، نوآوری های دائمی و فناوری پیشرفته ادل وایس باعث شده که تولید مودال کمترین تاثیر مخرب را بر محیط زیست بگذارد . میزان مصرف آب در طی مراحل تولید الیاف مودال ۱۰تا ۲۰برابر کمتر از پنبه است .
مودال /پنبه ی شانه شده:
مودال لطیف ، راحت و درخشان است و خشک یا خیس آن دارای خاصیت کشتسانی بالا و باثبات رنگی است . این ویژگی با ارزش شاخصه ی این محصول می باشد . شباهت نحوه ی رنگ مودال و پنبه ، ایجاد جلوه ای یک دست برنخ و پارچه ی تولید شده می نماید . مودال و پنبه برای یکدیگر آفریده شده اند ویژگی های پنبه و مودال بسیار شبیه به یکدیگرمی باشند . مخصوصاٌ خواص رنگرزی مودال که رنگرزی دورنگی را در ترکیب ممکن می سازد ، مودال تاثیر عمیق رنگ پذیری همانند پنبه را دارد . هیچ الیاف سلــولــزی دیگری نیست که نتــایج قابل مقایسه ای ارائه دهد .مزیت دیگــر این محصول ، واقعیتی است که مودال در ترکیب با پنبه بدون هیچ مشکلی حریر نما می شود .
کیفیت بهبود یافته ی نخ:
شیوه ی رنگرزی تنها مزیت تاثیر گزار این محصول نیست . مودال در ترکیب با پنبه ، نظام و ترتیب نخ ها را افزایش داده و کمک می کند که پارچه ها به کیفیت بهتری دست یابند .
محتوای جدید
نخ مدال از چه ساخته شده است؟
نخ مودال نخی نیمه مصنوعی است که از تفاله درخت راش ساخته شده و در درجه اول برای لباس مانند لباس زیر و لباس خواب و وسایل خانه مانند ملافه و حوله استفاده می شود. نخ Modal نوعی ریون می باشد و یکی دیگر از منسوجات گیاهی است ، و نسبت به نسخه استاندارد کمی با دوام تر و انعطاف پذیرتر است.
آیا نخ مودال برای هوای گرم مناسب است؟
نخ Modal مانند نخ ویسکوز از الیاف سلولز نیمه مصنوعی ساخته شده و بیشتر با ویسکوز مقابسه میشود و در طبقه بندی ریون ها قرار دارد. این نخ ۵۰٪ بیشتر از نخ پنبه رطوبت جذب می کند. نخ مودال وقتی در جوراب و یا زیرپوش استفاده می شود رطوبت و عرق تولید شده را بیشتر جذب میکند و به بیرون انقال می دهد در نتیجه بدن احساس راحتی خیلی بیشتری میکند طبیعت این نخ صاف و نرم است به همین دلیل برای دمای گرمتر بسیار مناسب است
نخ پنبه ی مودال چیست؟
اگر مودال را خواستید با پنبه مقایسه کنید آن را حتما با پنبه مرسریزه شده مقایسه کنید که سطحی صاف و بسیار نرم دارد. و چون این نخ چذب رطوبت بسیار زیادی دارد اگر به عنوان اکسسوری آشپزخانه استفاده کنید خیلی مناسب خواهد بود.
دوام پارچه مودال با پنبه
دوام پارچه مودال بیشتر از پنبه است چون اولا مودال از الیاف یکسره فیلامنتی تولید شده است ولی پنبه استیپل و کوتاه می باشد. مورد بعدی هم چون نخ مودال ظریف تر است پارچه تولید شده با آن فشرده تر است در نتیجه دوام پارچه افزایش می یابد. در نظر داشته باشید بدلیل بافت فشرده پارچه مودال تنفس پذیری آن پارچه به نسبت پارچه پنبه ای کمتر است اما جذب آب مودال ۵۰ درصد بیشتر از پنیه است.
نخ میکرو مودال چیست؟
اولین چییزی که نیاز است از میکرو مودال بدونید اینه که اونم یه نوع الیاف میکرو حساب میشه و همانطور که در مطالب قبلی کامل در مورد الیاف میکرو گفتم (اینجا) به الیافی میکرو میگویند که قطر و ظرافت آن کمتر از ۱ دنیر DENEIR باشد.
میکرو فایبر رو میشه از مواد مختلفی میتوان ساخت مانند الیاف میکرو پلی استری، میکرو نایلون و همچنین میکرو مودال. میکرو فایبر بسیار نازک هستند حتی نازک تر از پنبه و حتی نازک تر از ابریشم بخاطر همین ظرافت زیاد موقعی که از آن لباس زیر تولید میکنند بدن فوق العاده احساس راحتی میکند.
میکرو مودال وقتی تبدیل به ملحفه میشه انتقال هوا از طرفین آن بسیار افزایش مییابد بخاطر همین میتونه شب ها شمارو خنک نگه داره.
کلام آخر
اگر قرار باشد از بین نخ های طبیعی ، نیمه مصنوعی و مصنوعی یکی را انتخاب کنید پیروز میدان حتما الیاف طبیعی خواهد بود. الیاف طبیعی حتما بهتر است اما شاید بعضی افراد مخالف این موضوع باشند وقتی کیفیت، استحکام، راحتی بعضی از الیاف مصنوعی را می بینند.
نکته دیگری که باید به آن توجه کرد پروسه تولید الیاف است. اگر محیط زیست برایمان مهم باشید شاید دیدمان به الیاف ویسکوز و مودال تغییر کند چون بر خلاف پنبه این دو الیاف بدلیل استفاده از مواد شیمیایی برای تولید این نخ ها آسیب جدی به محیط زیست وارد می شود.
شرح | پنبه | مودال |
قیمت | نسبت به مودال ارزان تر است | تقریبا گران است |
منشا | از گیاه پنبه بدست می آید | از درختان راش و مواد شیمیایی بدست می آید |
زیر دست و نرمی پارچه | نرم | مانند ابریشم بسیار نرم |
ویژگی های محیط زیستی | زیست تخریب پذیر | تا حدودی زیست تخریب پذیر |
دسته بندی الیاف | طبیعی | نیمه مصنوعی (هم طبیعی هم مصنوعی) |
جذب آب | ۲۵ برابر وزن خود میتواند آب جذب کند | جذب آبش ۵۰ % بیشتر از پنبه است. |
خواص شستشویی | پارچه در آب گرم جمع می شود. براحتی چین و چروک ور میدارد موقع شستشو و همچنین امکان پرزدهی و گلوله گلوله شدن پارچه وجود دارد | در مقابل جمع شدگی، چین و چروک و پرزدهی و گلوله گلوله شدن مقاوم است |
ظرافت | در چندین ظرافت مختلف وجود دارد | عموما خیلی ظریف هستند و هر چقدر میتونی ظریفش کنید. |
ماندگاری و دوام | دارای برخی از ویژگی های خوب طولانی مدت است | دوام آن بسیار بیشتر از پنبه است |
نوع بافت | در انواع مختلف بافت وجود دارد | معمولاً یک بافت محکم ایجاد می شود |
منبع: تهران گردباف