تعیین درصد الیاف یا پارچه مخلوط اکریلیک با پشم، ابریشم، پنبه، ویسکوز، پلی استر یا نایلون
۱- الیاف یا پارچه مخلوط با اکریلیک (به دقت وزن شده) را در دی متیل فرم آلدئید(DMF) حل کنید. اکریلیک در (DMF) حل می شود.
۲- سپس صاف کنید، آبکشی کنید، خشک کنید و دوباره وزن کنید تا نسبت الیاف اکریلیک به دست آید.
مخلوط الیاف پروتئینی (پشم یا ابریشم) با پنبه پلی استر، نایلون یا اکریلیک
۱- الیاف مخلوط (به دقت وزن شده) را درون یک ارلن بریزید.
۲- محلول ۵٪ وزنی-وزنی سدیم هیدرواکسید یا پتاسیم هیدرواکسید به آن بیفزایید و ده دقیقه بجوشانید، الیاف پروتئینی در این محلول حل خواهد شد.
۳- الیاف باقی مانده را آبکشی کنید و با استیک اسید خنثی کنید
۴- الیاف را خشک و سپس وزن کنید و نسبت الیاف پروتئینی را از طریق تناسب حساب کنید.
مخلوط پلی استر با پنبه یا ویسکوز
۱- پارچه مخلوط ٰ(به دقت وزن شده) را در متاکرزول حل کنید. پلی استر حل خواهد شد.
۲- پارچه را آبکشی خشک و دوباره وزن کنید سپس درصد پلی استر را پیدا کنید.
مخلوط الاستین(اسپاندکس یا لاکرا) با پنبه یا ویسکوز
۱- مخلوط را با (DMF) حل کنید. الاستین حل خواهد شد.
۲- باقی مانده را صاف کنید، آبکشی کنید، خشک کنید و وزن کنید سپس درصد را پیدا کنید.
تعیین درصد مخلوط انواع پارچه پلی استر، پنبه، ویسکوز:
مخلوط پلی استر/پنبه یا ویسکوز
۱- حدود یک گرم پارچه را به دقت وزن کنید و درون بشر قرار دهید.
۲- سولفوریک اسید ۷۵٪ وزنی وزنی را به نسبت کالا به محلول ۱:۲۰۰ به آن بیفزایید.
۳- محلول را در حمام آب گرم پنجاه درجه به مدت یک ساعت نگه دارید.
۴- پارچه باقی مانده پلی استر می باشد آن را بشویید و با آمونیاک رقیق خنثی کنید.
۵- پارچه را در دمای ۱۱۰ درجه سانتی گراد خشک کنید، سرد کنید و دوباره وزن کنید تا درصد پلی استر پنبه یا ویسکوز را پیدا کنید.
مخلوط پنبه/ویسکوز
۱- حدود یک گرم پارچه را به دقت وزن کنید و درون بشر قرار دهید.
۲- سولفوریک اسید ۶۰٪ وزنی وزنی را به نسبت کالا به محلول ۱:۱۰۰ به آن بیفزایید.
۳- مخلوط را نیم ساعت به هم بزنید، در این فرایند ویسکوز حل می شود ولی پنبه حل نمی شود.
۴- محلول را صاف کنید و با سولفوریک اسید بشویید.
۵- محلول را با آب دوباره بشویید و سپس با آمونیاک خنثی کنید.
۶- خشک کنید و وزن کنید. توجه داشته باشید پنبه در این فرایند ۵٪ از وزن خود را از دست خواهد داد بنابر این این فاکتور را در محاسبات منظور کنید.
مخلوط پلی استر/پنبه/ویسکوز
۱- حدود ۱ گرم پارچه را به دقت وزن کنید و درون محلول ۶۰٪ سولفوریک اسید وارد کنید. در این حالت ویسکوز حل می شود.
۲- پارچه را وزن کنید و دوباره در محلول ۷۵٪ سولفوریک اسید وارد کنید و به هم بزنید، در این حالت پنبه حل می شود.
۳- پارچه ی باقی مانده پلی استر است که پس از شستشو خشک و وزن کنید.
پنبه در سولفوریک اسید ۷۵٪ حل می شود و ویسکوز در سولفوریک اسید ۶۰٪ حل می شود، پس اولین گام برای تعیین درصد پارچه یا الیاف پنبه ویسکوز ساخت محلول ۶۰٪ سولفوریک اسید می باشد.
به طور خلاصه برای تعیین درصد پنبه ویسکوز مراحل زیر انجام می شود.
حل کردن حدود یک گرم پنبه ویسکوز(که وزن آن به دقت یادداشت شده) در سولفوریک اسید ۶۰٪
صاف کردن باقی مانده الیاف یا پارچه
شستشو با آب
شستشو با آمونیاک برای خنثی سازی
شستشوی دوباره با آب
خشک کردن
وزن کردن
محاسبه درصد پنبه از راه تناسب
تست شیمیایی شناسایی الیاف نساجی از طریق حلالیت
شناسایی الیاف کاری بس دشوار است اما اگر ویژگی های الیاف را بدانیم آسان می شود. مورد دیگر این است اگر کسی جنس یک نوع لیف نساجی را نداند چه کاری می توانیم انجام دهیم؟ جواب این سوال این است که به وسیله ی انواع آزمایشات مختلف می توانیم جنس الیاف را مشخص کنیم. الیاف نساجی می توانند بوسله آزمایشات فیزیکی، آزمایشات شیمیایی، هزمایش سوختن و آزمایش چگالی و آزمایشات دیگر مورد شناسایی قرار گیرند.
آزمایش حلالیت
مراحل آزمایش حلالیت برای شناسایی الیاف نساجی
آزمایش حلالیت یک آزمایش متداول برای شناسایی الیاف نساجی می باشد.
حلال های شیمیایی برای الیاف مختلف
۱- اگر آزمایش حلالیت باید در دمای محیط انجام شود، یک تکه کوچک الیاف را در شیشه ساعت یا بشر ۵۰ میلی لیتر بیندازید و با حلال آن را بپوشانید.
۲- اگر آزمایش حلالیت باید در دمای جوش انجام شود ابتدا حلال را با یک هیتر در زیر هود به جوش برسانید.
۳- هیتر را به گونه ای تنظیم کنید که حلال به آرامی بجوشد و سپس الیاف را درون آن بیندازید.
۴- در صورتی که در دمای مشخصی باید آزمایش انجام شود، می توانید یک بشر آب بر روی هیتر بگذارید و یک دما سنج درون بشر قرار دهید و وقتی به دمای مورد نظر رسید الیاف و حلال را درون یک لوله آزمایش بریزید و درون بشر آب داغ قرار دهید. و همچنان دما را با دماسنج کنترل کنید
| حلال شیمیایی | نوع لیف | شماره |
|---|---|---|
| سدیم هیپو کلریت ۵٪ در دمای ۲۵ درجه سانتی گراد | پشم و ابریشم | ۱ |
| سولفوریک اسید ۷۰٪ سرد | ابریشم | ۲ |
| سولفوریک اسید ۷۵٪ در دمای ۲۵ درجه سانتی گراد | الیاف سلولزی | ۳ |
| سدیم زینکات-پنبه در آن حل نمی شود | ویسکوز | ۴ |
| استیک اسید گلایسیال در ۲۵ درجه سانتی گراد | استات، تری استات | ۵ |
| استن سرد | استات، تری استات | ۶ |
| متیلن کلرید در ۲۵ درجه سانتی گراد-استات حل نمی شود | تری استات | ۷ |
| فرمیک اسید در ۲۵ درجه سانتی گراد | نایلون ۶ و نایلون ۶:۶ | ۸ |
| هیدرو کلریک اسید | نایلون ۶ و نایلون ۶:۶ | ۹ |
| دی متیل فرمالدئید سرد | اکریلیک | ۱۰ |
| دی متیل فرمالدئید جوش -نایلون ۶:۶ حل نمی شود | نایلون ۶ | ۱۱ |
| آمونیم تیو سیانات ۷۰٪ جوش | اکریلیک | ۱۲ |
| متا کرزول ۹۵ درجه سانتی گراد | پلی استر | ۱۳ |
| کلرو فنل جوش | پلی استر | ۱۴ |
| متا زایلن جوش | پلی پروپیلن | ۱۵ |