آیا اکریلیک همان پشم مصنوعی است؟
شاید جالب باشد در صنعت نساجی مانند صنعت تولید فرش ماشینی و یا تولید جوراب از الیاف اکریلیک بجای پشم استفاده میکنند جون خواص شبیه به پشم را از خود نشان میدهد.
الیاف پشم مصنوعی از کجا پیدا شد؟
در سال 1940 طبق معمول شرکت دوپون آمریکا (DuPont) دوباره کشف جدید انجام داد و آن هم تولید پشم مصنوعی (اکریلیک) بود. الیاف طبیعی مانند پشم و پنبه بسیار گران بود و بعد از جنگ جهانی سر و کله الیاف مصنوعی پیدا شد.
اکریلیک ، آکریلیک یا آکرولیک، لیفی مصنوعی و از خانواده پلی وینیل ها می باشد که از سال 1949 میلادی وارد بازار شده است.
ماده اولیه یا پلیمر اکریلیک، «پلی اکریلونیتریل» یا به اختصار PAN می باشد. اکریلیک علاوه بر آن که خاصیت بازگشت پذیری بسیار خوبی دارد، عایق حرارتی خوبی نیز هست. از این رو،جایگزین بسیار خوبی برای پشم در خاب فرش می باشد.
این دو ویژگی اکریلیک، در بین تمامی الیاف منحصر به فرد است و تقریباً هیچ لیف طبیعی یا مصنوعی دیگری این دو ویژگی را به صورت همزمان ندارد. استحکام اکریلیک، متوسط و بین 2/2 تا 3 گرم بر دنیر و ازدیاد طول تا حدّ پارگی آن بالا (بین 28% تا 35 %)می باشد.
چگالی آن حدود 17/1 گرم بر سانتی متر مکعب بوده، سبک تر از الیاف پشم،پنبه،پلی استر و ویسکوز است. جذب رطوبت اکریلیک بسیار کم و در حدود 1 است. این لیف نقطه ذوب ندارد و مقاومت ان در حرارت و نور خورشید بالاست.
یکی از مشکلات تولید اکریلیک،خطرات زیست محیطی پساب های کارخانجات تولید الیاف الکریلیک است که باعث شده از حدود سال 2000 میلادی به بعد، تولید الیاف اکریلیک در اروپا و آمریکا بسیار کاهش یافته است. به دلیل وجود گروه های نیتریل در ساختار الیاف اکریلیک، این لیف همواره در معرض اتهام سرطان زایی بوده است.
پرزدهی نخ خاب فرش نیز به عنوان یک تهدید بهداشتی برای ریه افراد، به ویژه کودکان مطرح بوده است.
اکریلیک، در صنعت فرش ماشینی کشورهایی مانند ایران،ترکیه، مصر و عربستان طرفداران خود را دارد. لیکن در بسیاری از کشورهای اروپایی و امریکا، به دلیل برخی مسایل بهداشتی و زیست محیطی که قبلاً بدان اشاره شد، استفاده از نخ اکریلیک در خاب فرش مرسوم نبوده و حتی ممنوع شده است.
به طور کلی، الیاف اکریلیک نسبت به سایر الیاف متداول،گران تر بوده و به تبع آن،نخ خاب اکریلیک نیز گران ترین نوع نخ خاب در صنعت فرش ماشینی ایران می باشد.
برای تهیه نخ خاب اکریلیکی،از خط ریسندگی «نیمه فاستونی»استفاده می شود.