ریسندگی

خشک ریسی

الیاف اکریلیک یکی از مهم‌ترین الیافی است که به روش خشک ریسی تولید میشود.

توليد الياف اکريليک فرشی (denier Coarse (به روش خشک ريسی در کارخانه پلی اکريل ايران 

الیاف اکريليك شركت پلي اكريل به صورت كو پليمر اكريلو و نيتريـل و متيـل اكـريلات بـا نـسبت وزنـي  3-6 % از منومر متيل اكريلات توليد مي شود . به دليل ماهيت اين نوع پليمر بايستي براي ريـسندگي آن از حلال واسطه استفاده كرد و بنابراين بحث تر ريسي و خشک ريسي اين الياف بوجود مي آيد.
كارخانه پلي اكريل با دو كارخانه توليد كننده الياف اكريليك با دو نوع تكنولوژي متفـاوت در حـال توليـد
اين الياف است. يكي كارخانه خشك ريسي تحت ليسانس دوپانت امريكا با روش پليمريزسـيون تعليقـي و ريسندگي خشك ريسي و ديگري كارخانه تر ريسي تحت ليـسانس اسـنيا ايتاليـا بـا روش پليمريزاسـيون محلول و ريسندگي ترريسي بخشي از نياز كشور به الياف اكريليک را بر آورده مـي كنـد . در بـازار مـصرف ايران انواع متفاوتي از الياف اكريليك وجود دارد از جمله درالون آلمان ، اكسلان ژاپن ، وونل ميتسوبيشي ، آكسا تركيه ، محصولات مونته فيبره اسپانيا ، تاي اكريل و فروموسـا تايلنـدي ، اليـاف ازبكـستان و اليـاف هندي كه در ميان اينها معدود توليد كننده هاي الياف خشك ريسي به چشم مي خـورد .

فرآينـد توليـد الياف خشک ريسي گرانتر و حساس به پارامترهاي عملياتي با ظرفيت كم توليد و تعداد واحـدهاي ميـاني زياد مي باشد . در اين روش خواص نهائي الياف حاصل نيز متفاوت از روش تر ريـسي بـوده و منحـصر بـه خود مي باشد و از جمله اين خواص مي توان به سطح مقطـع bone dog فيلامنـت هـا ، ميـزان نـاچيز تخلخل فيلامنت ها، جهندگي الياف وپراكندگي الياف اشاره كرد كه در كارخانجات پتوئي و فرشـي قابـل ملاحظه هستند.
از جمله توليد كنندگان الياف خشك ريسي ، كارخانه خشك ريسي باير آلمان وكارخانـه اليـاف اكريليـک هند (IAL (بوده كه اولي از تكنولوژي منحصر به خود و دومي از تكنولوژي دوپانت امريكـا اسـتفاده مـي كنند.

نحوه توليد الياف خشک ريسی در شرکت پلی اکريل

مطابق دياگرام مراحل مختلف توليد را مي توان مشاهده كرد

خشک ریسی

به طور مشخص در ماشين هاي ريسندگي يا تارسازي نماي يك سلول تارسازي در قسمت Spinning با جزئيات آمده است:

خشک ریسی

مطابق شكل سلول با طول m 5 و قطـر cm 30 ، محلـول پليمـر شـامل حـلال DMF و پليمـر PAN توسط مترينگ پمپ با جريان خروجي وارد گـرمكن لايـه اي Heater Film شـده و بـه درجـه حـرارت عملياتي مي رسد. پس از آن وارد بسته تارنده (pack Spin (شده كه بـسته بـه نـوع سـطح مقطـع و تعداد سوراخ هاي صفحه رشته ساز (Spinneret (پليمر به صورت فيلامنت ها از آن خارج مي شود. همزمـان جريان گاز بي اثر نيتروژن داغ به صورت هم جهت (cocurrent (وارد سلول مي شود . در قـسمت A بـه دليل بالا بودن دماي گاز نيتروژن تبخير حلال DMF از فيلامنت شـروع مـي شـود و بـه صـورت حجـم زيادي از گاز و در اثر مكش جزئي كه در طول سلول برقرار است هم همسو با فيلامنت ها به سمت پـائين حركت مي كنند . در اين لحظه فيلامنت ها شكل گرفته اند و اگر شـرايط ادامـه كـار مناسـب باشـند بـه همديگر نمي چسبند و در قسمت هاي B-C-D بتدريج درصد حـلال در ليـف كـاهش پيـدا كـرده و بـه صورت ليف از سلول خارج مي شود. پس از جمع آوري در مراحل بعدي تكميل الياف شسته شـده و بعـد كشيده و خشك مي گردند.

بطور خلاصه سلول تارسازي يك خشك كن فيلامنت است كه از ابتداي ورود محلول پليمر با تبخير حلال ، جزء جامد پليمر را به صورت ليف حفظ مي كند و در خروجي مقداري از حلال در آن باقي مي ماند.
حفظ اين مقدار DMF در محدوده خاص از اهداف عملياتي مي باشد . افزايش اين مقدار باقيمانده يعني فيلامنت خشك نشده و چسبندگي به همديگر و به ديواره سلول را سبب مي شود . در مقابل كـاهش ايـن مقدار در فيلامنت باعث شده كه سطح فيلامنت پوسته اي گردد و خواص فيزيكي فيلامنت ها افـت پيـدا كند.

توليد الياف فرشی ( denier Coarse(

اصطلاح الياف فرشي به اليافي گفته مي شود كه دنير آن ها از 7 بيشتر باشـد. در صـنعت فـرش يـا از اختلاط سه نوع الياف 15-10-7 دنير استفاده مي شود و يا از اختلاط الياف 15-8 دنيـر بـا طـول بـرش هاي مختلف نخ اكريليك تهيه مي شود . براي رسيدن به اين دنير ، در سـلول هـاي تارسـازي بـا در نظـر گرفتن ميزان كشش و راندمان آن بايستي دنيرهائي در حدود 24 را توليد كرد تا بتـوان پـس از عمليـات تكميلي به الياف 8 دنير و بالاتر رسيد.
در طراحي كارخانه خشك ريسي دوپانت هدف خود را بر اساس توليد استيپل در محدوده 3-5 دنير قـرار داد كه از آن بنام الياف پتوئي ذكر مي شود . با اعمـال تغييراتـي در شـرايط عمليـاتي محـدود بـه 2/5-6 افزايش يافت. در اين شرايط بازده خط توليد و ميزان قطع هاي سلول و تعويض بسته هاي تارنده در حـد طراحي و اقتصادي مي باشد. ولي براي رسيدن به دنيرهاي بالاتر شرايط كاملا” متفـاوت بايـستي حاصـلمي شد تا يك نقطه بهينه براي ميزان توليد و كيفيت الياف بدست مي آمد.

توليدات بالاي 6 دنير مشكلات عدم خشك شدن فيلامنت و چـسبندگي بـه همـديگر و ديـواره سـلول را سبب مي شود. بنابراين براي توليد اين محصول شرايط از حالت نرمال (محصول den 5 ( بايد تغيير مـي كرد

برای دانلود این مقاله اینجا کلیک کنید خشک ریسی اکریلیک فرش

تورج قربانی - آریا نخ

تورج قربانی ، کارشناس ارشد شیمی نساجی از دانشگاه امیرکبیر، موسس کارخانه جوراب کجال و مجموعه نخ جوراب بافی آریا نخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا